Het is één van de mooiste plekjes van Hamont-Achel: Domein De Bever, gelegen in de vallei van de Warmbeek. Al van de jaren '60 is het een recreatieoord voor jong en oud. In de loop der jaren kon de natuur er haar vrije gang kon gaan en was er geen grootschalig onderhoud. De centrale vijver van het domein dreigde dicht te slibben door de woekerende exoot parelvederkruid waardoor het voortbestaan van het domein en de waterkwaliteit van de ecologisch waardevolle Warmbeek in het gedrang kwam.
De stad Hamont-Achel, het Regionaal Landschap Lage Kempen en het Agentschap voor Natuur en Bos gingen in de winter van 2017 aan de slag om het domein weer in topconditie te krijgen.
Biotoop voor heikikker
Domein De Bever is gelegen in Natura-2000 gebied en heeft veel potentieel naar natuurwaarde. De opzet van het natuurherstelproject was om de heikikker alle kansen te geven door het juiste biotoop te creëren. Deze kikker, waarvan het mannetje in de paarperiode blauw kleurt, heeft een vijver nodig met proper water zonder vis. Langs de zandige randen van de vijver kan het vrouwtje haar eitjes verstoppen. Een andere voorwaarde zodat dit kikkertje kans heeft om te overleven, is de aanwezigheid van vochtige heide waar hij zijn voedsel kan verzamelen. Andere soorten die op termijn zullen profiteren van de natuurherstelwerken zijn watervleermuis, beekprik en gevlekte witsnuitlibel.
De waterplanten die zich op termijn zullen ontwikkelen in de vijver, vormen een onderdeel van deze Europese topnatuur.
Ingrijpende natuurherstelwerken
Om het geschikte biotoop te creëren waren volgende werken nodig:
- Het kappen van de bomen rond de vijver: de afgevallen bladeren vormden immers de ideale voedingsbodem voor parelvederkruid en er kwam weinig licht tot aan het wateroppervlak
- Het verwijderen van het parelvederkruid
- Het afvangen van alle vissen in de vijver
- Het modelleren van de vijver voor een optimaal biotoop voor de heikikker
- Het heideherstel door het creëren van een open plek in het bos, het verwijderen van de voedselrijke strooisellaag (plaggen) en het creëren van een geleidelijke overgang van heide naar bos (inrichten bosrand)
De werken gebeurden in fases: het kappen van bomen, herstel van de vijver, heideherstel en het aanleggen van een belevingspad. Er werd gestart in de winter van 2017. De werken werden afgerond in het najaar van 2018.
Dankzij Leadermiddelen werd er een belevingspad uitgewerkt van 2 km met educatieve en speelse elementen over de natuurwaarden, landbouwgebruiken en waterhuishouding in het gebied.
Gezien de grote schaal van het natuurherstelproject en de ingrijpende veranderingen in het landschap, werd er ingezet op een uitgebreid communicatie- en participatietraject.
Zondag 2 december 2018 werd het domein officieel heropend onder grote belangstelling.
Op vraag van de stad Hamont-Achel werkt het Regionaal Landschap Lage Kempen een beheerplan uit voor het domein. Nazorg en het stelselmatig verwijderen van het parelvederkruid is nodig om te vermijden dat de exoot weer gaat woekeren.