Het beschermd landschap Ter Dolen in Houthalen-Helchteren is een prachtig cultuurhistorisch en gevarieerd gebied.
Het Regionaal Landschap Lage Kempen, Natuurpunt Studie en de gemeente Houthalen-Helchteren doen hier onderzoek naar vleermuizen. Het Provinciaal Natuurcentrum van de provincie Limburg helpt mee en ondersteunt financieel.
Onderzoek met vleermuizendetectors en zenders
Een grondig vleermuizenonderzoek in Ter Dolen gaf ons een beter zicht op welke vleermuizen er leven in het gebied en hoe ze het landschap gebruiken om te overleven. We brachten in kaart waar de winter- en zomerverblijfplaatsen zich bevinden, welke vliegroutes de vleermuizen gebruiken, waar de jachtgebieden zijn, maar ook op welke barrières de vleermuizen botsen. Zo bepalen we welke concrete beheersmaatregelen nodig zijn om het leefgebied van de vleermuizen te versterken.
In 2021 zetten onderzoekers van Natuurpunt vooral in op onderzoek met vleermuizendetectoren, die de ultrasone geluiden van vleermuizen hoorbaar maken. Dankzij de vele tienduizenden geluidsopnames stelden ze vast dat er maar liefst 10 soorten vleermuizen in het gebied voorkomen.
In juni en juli 2022 zenderden de onderzoekers vier vleermuizen. Zo gaan ze na hoe en waar ze op zoek gaan naar voedsel en hoe ze zich verplaatsen
Er werd een behoorlijk aantal soorten in Ter Dolen ontdekt, zoals de zeldzame Baardvleermuis en Grijze grootoorvleermuis. Dat is wellicht te danken aan de variatie aan biotopen (bos, grasland, waterpartij) en verblijfplaatsen (voor boombewoners, bewoners van grote oude zolders en van huizen).
Er zijn in Limburg maar vijf plaatsen bekend waar er meer dan een handvol Grijze Grootoorvleermuizen verblijven. De kolonie op Ter Dolen is daarvan met meer dan 70 dieren met ruime voorsprong de grootste. De soort verblijft er niet enkel, maar brengt er ook haar jongen groot.
Vleermuisvriendelijk herstel van de dreef
De inzichten uit het onderzoek vormen een leidraad om belangrijke landschapselementen op een goede manier te beheren, om zo het leefgebied van de vleermuizen te versterken. De studie geeft adviezen over het behoud van (en werken aan) de dreven, maar ook naar het omvormen van het aangrenzende landschap of naar straatverlichting in de omgeving.
De bomen van de Eikendreef hebben verzorging nodig. Zo blijven ze vitaal, is het veilig voor de omgeving én kunnen de vleermuizen de bomen blijven gebruiken als jachtgebied of nestgelegenheid.
Afhankelijk van de aanbevelingen van de vleermuizenstudie, zal het Regionaal Landschap Lage Kempen dit najaar de meest dringende werken uitvoeren. Dit kan gaan over het verzorgen van bomen, het achterstallig beheer van kleine landschapselementen, het beheer van de bodem rond de wortels van bomen, ….
Meer info: joke.roebben(at)rllk.be