Voor gemeentebesturen is het vaak een hele uitdaging om het buitengebied en de bijhorende landschapselementen duurzaam te beheren. Vaak komt er steeds meer bij kijken en is na een nieuwe inrichting het structureel beheer niet altijd voorzien. Er zijn vele organisaties en aannemers door elkaar bezig met het beheer van het buitengebied en elke speler heeft eigen normen, eisen of verwachtingen. Om gemeenten met deze taken te ondersteunen zijn meer en meer Regionale Landschappen daarom bezig met de ontwikkeling van een Loket Onderhoud Buitengebied (LOB). Een ‘LOB’ ontzorgt en neemt planning en coördinatie van de schouders. LOB kan thematisch worden ingezet zoals bv. het beheer van houtkanten, recreatieve routes, klein historisch erfgoed, laanbomen… Maar LOB kan ook ingezet worden in een specifiek gebied, bv. een park, begraafplaats, deelgebied.

LOB-diensten RLLK

Regionaal Landschap Lage Kempen voert volgende diensten al uit:

• Onderhoud wandelpaden (via de Limburgse Landschapsteams – de vroegere parkrangers): In praktisch alle gemeenten zorgen de Landschapsteams voor het in orde houden van bewegwijzering, maaien van wandelpaden, wegwerken knelpunten, omleiden…

• Beheer van gemeentelijke houtkanten. In Hamont-Achel, Bocholt, Peer, Pelt en Hechtel-Eksel zorgt RLLK voor draagvlak voor beheer van houtkanten met een actorengroep van landbouw en natuur, inventariseert de houtkanten, maakt beheerplannen op en begeleidt de noodzakelijk hakhout- en aanplantwerken.

• Regie en beheer van een gemeentelijk park: In Houthalen (Kelchterhoef), Hamont-Achel (De Bever) en Heusden-Zolder (Bovy) neemt RLLK zowel de regie als de begeleiding van de werken op zich. De gemeenten stellen een budget ter beschikking dat RLLK op transparante wijze gebruikt. 

WAT DOET EEN LOB?

Het LOB biedt verschillende mogelijkheden, die idealiter een pakket vormen, maar ook op maat kunnen worden uitgevoerd:
1. Inventariseren van de landschapselementen, recreatieve infrastructuur of het gebied. Bv. bomen, houtkanten, holle wege, trage wegen, bermen, recreatieve routes met hun randinfrastructuur. Inventarisatie gebeurt in de praktijk vaak na het opmaken van het visieplan, dan weten we immers welke factoren we nodig hebben en is de inventaris direct de geschikte basis voor de beheerplannen.
2. Opmaken van een visieplan in overleg met betrokken actoren en diensten. Om de elementen of het gebied duurzaam te beheren is het noodzakelijk een streefbeeld te hebben: waar willen we naar toe met ons beheer van deze elementen/dit gebied? Een gedragen en integraal visieplan neemt de noden en knelpunten van alle actoren en betrokken diensten mee.
3. Uitwerken gedetailleerd digitaal beheerplan van de geïnventariseerde elementen op basis van het visieplan.
4. Uitvoeren van beheerplannen. Het Regionaal Landschap maakt een jaarplanning, zorgt voor de nodige vergunningen, besteedt de werken uit aan de juiste uitvoerder en coördineert de werken.

Voordelen van een LOB

Rechtstreekse voordelen

1. Door een grondige inventarisatie krijgt de gemeente zicht op de huidige situatie en kan het aandeel groen in de gemeente gevalideerd en mogelijk opgewaardeerd worden
2. Het maakt het mogelijk om kostbare tijd, middelen en beheerkennis efficiënter in te zetten
3. Het helpt beleidsvisies vlotter vertalen naar concreet onderhoud op het terrein (en draagt zo bij tot de visievorming)
4. Het geeft besturen de kans om intergemeentelijk samen te werken (bijvoorbeeld op het vlak van aanbestedingen, het uitwisselen van machines of grensoverschrijdende projecten).

Onrechtstreekse voordelen

5. Door herstel en onderhoud van KLE’s wordt er gezorgd voor het behoud van een kwalitatief landschap
6. KLE’s die gezond oud kunnen worden zorgen voor ecosysteemdiensten zoals waterhuishouding, CO2-captatie, nutriëntencyclus, luchtzuivering, erosiebestrijding, natuurlijke plaagbestrijding, bestuiving, etc.
7. Een goed behouden en onderhouden landschap zorgt voor een verhoogde recreatieve en toeristische beleving
8. Landschap maakt integraal deel uit van erfgoed en streekidentiteit
9. Natuur dichtbij zorgt voor gezondheids- en welzijnswinsten
10. KLE’s zorgen voor natuurverbindingen
11. Groen-blauwe dooradering biedt buffering voor klimaatverandering
12. Groene fiets-en wandelnetwerken leveren veilige routes voor zwakke weggebruikers
13. Biomassa uit landschapsonderhoud kan dienen als duurzame energiebron
14. Via het LOB kunnen gemeenten klimaatdoelstellingen realiseren
15. Bevordert kennisuitwisseling met het gemeentelijk over noden, beperkingen, expertise,...

Geïnteresseerd in onze diensten? Neem dan contact op met ons!